Een reisje langs de Rijn? Weet je dat zeker, gaan wij een reis maken langs de Rijn? Het antwoord is "Ja". Wij mensen zijn zo gewend aan onze omgeving dat we die bijna als vanzelfsprekend beschouwen, dat is de status quo, de natuurlijke staat der dingen. Duizenden, misschien wel ontelbare keren zijn wij met de auto de Rijn overgestoken, bij Arnhem, bij Emmerich. De Rijn is een vanzelfsprekendheid, zeker geen bijzonderheid.
Maar wie zijn zintuigen aan het werk zet, zijn ogen de kost geeft, ziet onmiddellijk dat er van vanzelfsprekendheid geen sprake is, dat ook onze natuurlijke omgeving een dynamische wereld is, constant in beweging en ontwikkeling. Zo ook de Rijn. De Rijn heeft meer dan eens haar loop in de afgelopen millennia gewijzigd. Indrukwekkend als je dat op je laat inwerken.
Of het verhaal van de onvermoeibare Zalm. Geboren en opgegroeid in de Alpen, via de Rijn zwemmend naar de Noordzee. En jaren later op de exact zelfde plek terug te komen in de Alpen om eitjes te leggen. Indrukwekkend?
Nog indrukwekkender is de schets van het ontstaan van de Rijn als gevolg van platentektoniek. Een losgebroken deel van het Afrikaans continent botst en duwt tegen Europa op. Dit losgebroken deel van het Afrikaans continent is Italie. Doordat italie als het ware in Europa wordt gedrukt, ontstaan de Alpen. Al het water dat in de Alpen valt moet dan uitwijken naar het noorden, eerst nog naar de Zwarte Zee, maar uiteindelijk naar de delta Nederland. Dit allemaal in een tijdvak waarin ijstijden en warmere periodes elkaar op zouden volgen.
De Rijn is van oudsher West-Europa’s belangrijkste waterweg. De rivier ontspringt in de Zwitserse Alpen. Valt van de spectaculaire waterval van Schaffhausen. Stroomt langs de Frans-Duitse grens door het Ruhrgebied. Mondt in Nederland uit in de Noord- en Waddenzee. Tussentijds takken vele zijrivieren aan (zoals de Moezel en Ruhr). Vanaf de Romeinse tijd ontstaat langs het traject een lang lint van pleister-, overslag- en handelsplaatsen. In de 19e eeuw gevolgd door steden met uitdijende, vaak imposante industriegebieden. Tot op de dag van vandaag is het stroomgebied van de Rijn een belangrijke economische levensader van Centraal- en West-Europa.
Negen landen delen het stroomgebied van de Rijn: Zwitserland, Italië, Oostenrijk, Liechtenstein, Frankrijk, Luxemburg, België, Duitsland en Nederland. Langs de Rijn liggen belangrijke steden, zoals Bazel, Straatsburg, Koblenz, Karlsruhe, Mannheim, Keulen, Nijmegen en Rotterdam. De Rijn verbindt de Alpen met de Noordzee en heeft een lengte van 1.233 km. De Rijn beslaat met zijn zijrivieren een stroomgebied van rond 200.000 km² en waar 60 miljoen mensen in negen landen leven.
De Rijn kent geen grenzen. Luister naar ons verhaal van de Rijn. Ga met ons mee langs de mooie hotspots.
We starten op 1 augustus 2022. In drie weken willen we de Alpenhein (van bron tot en met Bodensee) en Hochrhein (Bodensee tot en met Basel) afreizen. Daarna kijken we wel weer verder.
In September 2021 zijn we gestart met het Hanzepad. Een wandeling langs de IJssel....Toeval? De IJssel is één de aftakkingen van de Rijn die het Rijnwater naar de zee draagt. Dat past precies in onze Rijnreis. De wandeling van de IJssel ronden we af in augustus 2024. Van alle rivieren in ons land is de IJssel de langste rivier die begint en eindigt in Nederland. Nog een bijzonderheid van de IJssel, de IJssel stroomt in noordoostelijke richting. Geen enkele rivier in Nederland stroomt richting het noorden. De IJssel is ook een beetje onze rivier, we wonen aan de Oude IJssel.
De Oude Rijn doorkuist de Nederlandse provincies Utrecht en Zuid-Holland, en loop tussen Harmelen en de zee. De rivier ligt in de vroegere hoofdloop van de Rijn, die vanaf het begin van onze jaartelling de Noordgrens vormde van het Romeinse Rijk (Limes, Romeinse Rijk). De rivier loopt in het verlengde van de Kromme Rijn en Leidse Rijn een kanaal vanaf Utrecht. Het is het laatste deel van de Romeinse Rijn gelegen in de Rijndelta. Bodegraven - Alphen aan de Rijn.
Laurium.....of te wel Woerden. Al heel lang vermoedden oudheidkundigen dat Woerden de plaats was waar de Romeinse nederzetting Laurium (of Laurum) moest worden gezocht. Laten wij op 21 juli 2024 dan maar op zoek gaan naar Laurium. In deze Romeinse legerplaats zelf heeft nog geen grote opgraving plaatsgevonden, maar we zullen zien wat we tegen gaan komen.
De Rijn in Utrecht…..De Kromme Rijn heeft zijn eindpunt bereikt in de Stadbuitengracht. De Stadsbuitengracht is de singel rond de oude binnenstad van Utrecht. De bijna zes kilometer lange Stadsbuitengracht volgde aanvankelijk in het zuidelijk en zuidoostelijk deel van de stad de toenmalige loop van de Rijn. De Stadsbuitengracht is aangelegd in de twaalfde eeuw als verdedigingswerk van de stad. De Leidse Rijn of Leidsche Rijn is een kanaal tussen Utrecht en Harmelen. Uit de Stadsbuitengracht ontsprong oorspronkelijk de Leidse Rijn (richting Harmelen, overgaand in de Oude Rijn). Het is deels in de late middeleeuwen, deels in de 17e eeuw aangelegd ter vervanging van de rivier de Rijn ten westen van Utrecht, die steeds sterker was gaan meanderen en verzanden en daardoor onbevaarbaar werd. Delen van Stadsbuitengracht en de Leidse Rijn zijn niet zichtbaar. In de 20e eeuw zijn delen van dit water gedempt om de stad bereikbaar te houden voor auto’s. De gemeente Utrecht wil in het kader van het project Herontwikkeling Stationsgebied de Leidse Rijn tussen de Catharijnesingel en de Dambrug weer zo veel mogelijk zichtbaar te maken.
Op vrijdag 19 juli wandelen we het tweede gedeelte van de Kromme Rijnpad. Eind van de middag vertrekken we vanuit Odijk. Het weer: Zonnig en warm. Het is wellicht net wat de te warm om te wandelen, maar het aantal goede wandeldagen zijn op één hand te tellen. Dus niet zeuren, maar lekker wandelen.
Op zondag 26 mei 2024 wandelen we het eerste deel van de Kromme Rijn. Na de droogte van 2022, is het eigenlijk al nat vanaf oktober 2023. Er gaat geen dag voorbij of het regent wel een deel van de dag. Zondag 26 lijkt een redelijke dag te worden, op het eind van de middag is regen voorspelt.
De Kromme Rijn is een rivier in het zuiden van de provincie Utrecht en stroomt van Wijk bij Duurstede naar de stad Utrecht. De rivier is ongeveer 26 kilometer lang en was vroeger de hoofdroute van de grote Europese rivier De Rijn.
Bij Wijk bij Duurstede splitst de Rijn zich weer op. In dit middengedeelte van de delta gaat de Nederrijn over in de Lek. De officiële scheiding Nederrijn en Lek staat in Wijk bij Duurstede duidelijk gekenmerkt. Ook loopt er vanaf dit punt een wandelpad naar de rivier. De Lek, dit is dus volledig de voortzetting van de Nederrijn.
Op 10 mei 2024 wandelen we door de uiterwaarden van Amerongen. Dat hadden we in November 2020 al willen doen tijdens onze Trekvogelplad wandeling. Helaas waren de uiterwaarden toen gesloten. Maar nu zijn ze open, dus een mooie kans om de Amerongse Bovenpolder te verkennen. Het weer is prachting. Zonnig en rond de 19-20 graden. Eindelijk, want het weer is nog niet te best geweest.
De blauwe kamer is een natuurgebied dat gevoed wordt door het water van de Nederrijn. Het is een beschermd rivieroeverreservaat langs de Rijn tussen Rhenen en Wageningen. Deze wandeling is een aaneenschakeling van hoogtepunten: de weidse uiterwaarden van de Nederrijn, natuurgebied de Blauwe Kamer en de Grebbeberg. We starten in Rhenen.
Het tweede deel van het Nederrijnsepad wandelen wij op zondag 21 april. We wandelen vanaf Driel via de pont naar Heveadorp, dan door naar Kasteel Doorwerth om via de A50 brug terug te wandelen naar Driel.
Wandelen door het mooie open rivierlandschap van de Nederrijn tussen Lexkesveer en Driel in de mooie buitengebieden van de gemeenten Overbetuwe, Renkum en Wageningen. Dit is wandelen door uiterwaarden, langs dijken, over stuwwallen, langs steenfabrieken, een kasteel, een stuw en varend naar de overkant. Een extra lang Klompenpad (XL) langs het stroomgebied van de Rijn. Dat mogen we niet missen. Maar omdat het een wandeling is met 27 Kilometer, splitsen we deze wandeling in twee delen.
We maken op 12 november 2023 een bijzondere wandeling in de uiterwaarden van de Nederrijn bij Arnhem. Bijna onvoorstelbaar dat je op zo korte loopafstand van het station en het drukke centrum van Arnhem in een groene oase langs de rivier belandt. Nog gekker: Vanaf de Rijnkade ontelbare keren gekeken naar de overkant van de Rijn, maar nooit bezocht. Via de Nelson Mandlea brug regelmatig de uiterwaarden in gekeken, maar geen idee hoe dit eruit zag. Laat staan, dat we gedacht hebben om er eens te wandelen, daar aan de overkant van de rivier en/of de uiterwaarden.
Op 3 september 2023, een fantastisch wandeling bij Arnhem. Arnhem bezit de luxe van twee prachtige rivieren: De IJssel en De Rijn. Fantastisch om de vele punten van herkenning. Daar waar we met de auto vaak voorbij scheuren in een hoog tempo, wandelen we nu rustig in de zon. In de verte scheuren de auto's voorbij. Wij genieten van het water, de natuur en de omgeving.
Vanuit het mooie en rustige Oud-Zevenaar wandelen we op 23 augustus over kilometerslange graspaden en zomerdijken langs graslanden, akkers, door en langs bosjes door de uiterwaarden van de Oude Rijn. Het is heel warm.
Maandagavond 21 augustus, na een warme dag, gaan we richting het dorp Loo. Het dorp Loo ligt aan de Nederrijn. We parkeren in het dorp. Er is kermis in het dorp. Het oogt allemaal erg gezellig bij het gebouw van de Schutterij en zalencentrum Berentsen.
Op zondagavond 20 augustus trekken we vanuit Aerdt richting het Pannerdensch kanaal. Het is zonnig en warm weer. Aerdt is op de zondagavond al in rust. Weinig mensen, het is stil op de straat. We wandelen door het weiland richting Pannerden. Op gepaste afstand zien we de kerk van Aerdt langzaam verdwijnen aan de horizon. Pannerden is het eerste rustpunt. Bij de plaatselijke cafetaria is het druk.
Tot aan de Rijndelta in Nederland is het stroomgebied van de Rijn duidelijk. Vanaf deze Rijndelta is het onduidelijk welke rivieren zelfstandig in zee uitkomen, of nog in de delta afvloeien en een zijrivier zijn.
Augustus 2023, de laatste week van juli en de eerste weken van augustus 2023 lijken wel herfst. Veel regen, erg veel regen. Dat zijn we niet meer gewend in Nederland. De zomermaanden zijn warm en droog de laatste jaren. Donderdag 10 augustus is weer eens een warme en vooral zonnige dag. Die avond besluiten we te gaan wandelen naar de Pannerdensche kop. Het beginpunt van de Rijndelta.
Vroeger leerde je op school dat de Rijn bij Lobith ons land binnen komt. Maar dat klopt niet (meer). Ooit was het wel zo, maar omdat in de loop der tijd de stroom van de Rijn is veranderd en de grens is verlegd, komt de Rijn sinds 1817 ons land binnen bij het plaatsje Spijk. Het toponiem Spijk komt voor op diverse plaatsen in Nederland. Het woord duidt op een landtong. Een landtong is een in water uitlopende strook land. En , Lobith ligt allang niet meer aan de Rijn.
Zondag 25 augustus 2024 wandelen we langs de Rijn naar het punt waar het Duitsland verlaat. Iets meer dan een jaar geleden (juli 2023), stonden we aan de overkant van de Rijn. Het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt, bij Spijk. Dat was toen een beetje een teleurstelling, omdat we niet bij dit punt van de rivier konden komen, laat staan dat we het goed konden zien.
Op 11 december 2024 bezoeken we (wederom) kasteel Moyland. Maar nu geheel in kersttraditie. Een betoverende wereld van warm licht, heerlijke geuren en een mooie kerstsfeer in de historische kasteeltuinen van het Museum Schloss Moyland.
Zondag 22 september belooft een mooie dag te worden. De zon gaat schijnen, de temperaturen zijn goed. Bovendien is de weersverwachting zodanig, dat na zondag de herfst zijn intrede zal doen. Dus nog maar een wandeling maken, zonder regen. We gaan naar het slot Moyland. Als we Duitsland in rijden, zien we regelmatig bordjes met 'Schloss Moyland', maar we zijn er nog nooit geweest, we kennen het ook niet. Daarom in onze Rijnreis een verplichte stop.
De stad Kleef ligt op de helling van de Nederrijnse Heuvelrug, een stuwwal uit de ijstijd. Deze stuwwal begrenst het rivierterras van de Rijn. Het centrum van Kleef is heuvelachtig met een hooggelegen burcht. De Zwanenburcht is het symbool van het Land van Kleef. Het kasteel drukt zijn stempel op het silhouet van de stad, doordat het kasteel strategisch boven op een heuvel werd gebouwd. Je ziet de Zwanenburcht als je met de auto via Emmerich / Kleef naar Limburg of Brabant rijden. We zien de Zwanenburg ook tijdens onze wandeling op 20 september. Eind van de middag vertrekken we voor een rondje Kleef, met mooi weer.
Op zaterdag 14 september 2024 wordt lekker nazomer weer voorspelt. Zonnig en een goede temparatuur om te gaan wandelen. De wandeling in Kalkar staat op de agenda. Maar voordat we naar Kalkar vertrekken rond het middaguur, gaan we naar Grieth am Rhein voor een lunch. Nog nooit gehoord van dit dorp, maar op de Google Maps is te zien dat het restaurant De Deichgräf én aan de Rijn ligt én goed eten serveert. Eenmaal aangekomen, nemen we plaats op het terras. Binnen oogt nogal oubollig. Boten varen langs over de Rijn, een veerpont brengt mensen naar de overkant, een oldtimer passeert de dijk en verder.....het is heel druk in het Restaurant De Deichgräf. Voor zomaar een zaterdag in September....het restaurant zit vol. We moeten lang wachten, heel lang wachten op ons eten. Maar als we het uiteindelijk krijgen, de smaak van het eten is geweldig.
Op 1 september 2024 rijden we naar Rees. In de stand Rees zijn we nog nooit geweest, ook hiervoor geldt weer, zo dicht bij en nog nooit bezocht. De bijna 1.000 meter lange Rijnpromenade in Rees wordt gezien als een van de mooiste Rijnpromenades van Duitsland. Je hebt hier mogelijkheden om een boottocht op de Rijn te maken. Wij niet, wij maken gebruik van het pondje om naar de overkant van de Rijn te komen.
Als we op 1 september 2024 Rees voor het eerst bezoeken, smaakt dit bliksembezoek aan deze stad met één van de mooiste Rijnpromeade naar meer. Een week later rijden we richting Rees om eens door het stadje te wandelen. Eigenlijk stond Rees niet op de planning voor een stadswandeling, maar we hadden het niet willen missen. Aan een halve dag heb je wel genoeg, om dit leuke stadje te bezoeken. Maar het is er zeker een aanrader. En overal sculpturen.
Op 29 september wandelen we van Xanten naar Rees. Dit deel van de Rijn wandelen wij niet chronologische volgorde. Rees hebben we reeds een aantal keren bezocht. Xanten ook. We zullen bekende delen tegenkomen, zeker op het eerste stuk van de wandeling. We wandelen dan vanaf Luttinger / Xanten naar de Personenfähre Keer Tröch II zoals we dat eerder ook al deden toen we naar de Bislicher Insel wandelde.
Op 26 januari 2025 bezoeken we het
Op zondag 18 augustus 2024 maken we niet onze mooiste wandeling. Maar we wandelen door een gebied met een indrukwekkende geschiedenis. We wandelen op de Fürstenberg bij Xanten. Op het gebied rondom de Fürstenberg bij Xanten liggen de archeologische resten van de twee grootste kampen voor maar liefst twee legioenen van het Romeinse Rijk die hier na elkaar bestonden.
Wij hebben de auto net buiten de stadskern van Xanten geparkeerd. Een korte afstand is het dan naar het beginpunt van de wandeling. Het is prachtig weer op vrijdag 2 augustus 2024, zo ook het begin van deze wandeling. We staan voor de Klever Tor. De Klever Tor is de vesting poort. De Klever Tor en brug leiden ons over de verdwenen verdedigingsgracht de stad in. Er is zelfs een dubbele poort bij deze ingang van de stad. Overigens is het gehele stadje volledig ommuurd.
Colonia Ulpia Traiana.....of te wel Xanten. Of is Colonia Ulpia Traiana toch niet Xanten? Hoe zit dit nu in elkaar? In de Romeinse tijd waren er veel Rijnsteden zoals Mainz, Koblenz, Keulen, Nijmegen, enzovoort. Het verschil tussen Xanten en deze Romeinse Rijnsteden was dat het dorp Xanten in de tijd mee verhuist is met de Rijn. De Rijn kreeg na de Romeinsetijd een andere loop. Om van de rivier gebruik te blijven maken, schoof Xanten met het water mee. Zo kwam Xanten naast het oorspronkelijke Romeinse dorp Colonia Ulpia Traiana. te liggen. Daarom lees je op Wikipedia dat Colonia Ulpia Traiana een Romeinse stad was die nabij het huidige Xanten lag. De andere genoemde Rijnsteden hebben zich verder ontwikkeld boven op de resten van de stad in de Romeinse tijd. Het voordeel voor Xanten is dat je bij wijze van spreken maar een schop in de grond hoeft te steken, en je hebt iets Romeins beet. Overigens is dat verboden!
Dat is industriële cultuur: Nauwelijks een ander voormalig industrieterrein wordt zo divers, creatief, sportief en cultureel gebruikt als het terrein van het Landschaftspark Duisburg-Nord .
Op vrijdag 4 oktober - zaterdag 5 oktober 2024 bezoeken we Duisburg. Duisburg ligt in het Ruhrgebied. Het ruhrgebied is een sterk geïndustrialiseerde regio met ongeveer 5,3 miljoen inwoners, verdeeld over 11 grote steden en 42 kleinere gemeenschappen.
Tiger & Turtle - Magic Mountain is een kunstinstallatie en monument in Duisburg. Het is een spel met afmetingen en snelheid. "Tiger & Turtle - Magic Mountain" op de Heinrich-Hildebrand-Höhe heeft al lang naam gemaakt als de "achtbaan" van het Ruhrgebied. Hoewel het dankzij hellingen en loopings er eigenlijk uitziet als een kermisattractie, verwijst als naar een kunstwerk en een sensationeel uitkijkplatform. Bovendien is het een herkenningspunt naar de geschiedenis van de locatie.
Duitslands onomstreden carnavalsbolwerk is Keulen. Rosenmontag, is de belangrijkste feestdag van het jaar in Keulen. Dan wordt er aan de Rijn gefeest, gehost en gelachen. Wij gaan het meemaken op maandag 3 maart 2025.
Kerstmarkten vormen een oude traditie in Duitsland. De kerstmarkten van Keulen behoren tot de drukst bezochte kerstmarkten van heel Europa. De grote en bekende kerstmarkten zijn die bij de Dom van Keulen, op de Alter Markt en op de Neuer Markt. De kerstmarkten in Keulen starten op het moment dat in Nederland het sinterklaasfeest nog moet beginnen. Al in november gaat het kerstmarktseizoen van start in Keulen.
Keulen, of Köln, is een bruisende stad aan de Rijn in Duitsland. Keulen is een stad die geschiedenis en moderniteit naadloos combineert. Maar ook de mogelijkheden heeft om te genieten van de gezellige sfeer die Keulen zeker heeft. Keulen ligt ten noorden van Bonn en ten zuiden van Düsseldorf. Het is met ruim 1 miljoen inwoners weliswaar de grootste stad in zijn deelstaat, de op drie na grootste stad van Duitsland maar niet de hoofdstad van de streek, dat is namelijk Düsseldorf.
Voorbij Bonn start de Niederrhein. Het Rijndal verbreedt zich en stroomt de Rijn de Nederduitse laagvlakte binnen. Vroeger slingerde de rivier hier met talrijke meanders door het laagland. De Rijn is op vele plaatsen rechtgetrokken en in een vast rivierbed geperst. Doordat de dijken hier echter verder van de rivier liggen kan de Rijn er bij hoogwater verder uitzetten. Bij Kalkar treffen we zelfs binnenlands (rivier)duinen aan. Een zeldzaam natuur fenomeen.
