W7. Het waard van Dodo

Het Hiensepad laat ons het  mooie buitengebied van Neder-Betuwe ontdekken. Op 18 oktober 2025 wandelen wij langs oeverwallen, oude stroombeddingen en dijken in het prachtige buitengebied van Dodewaard en Hien.

Nog wandelend in Dodewaard komen we in een gebied waar de Ransuil leeft. Omdat het een nachtvogel is, zien we de Ransuil niet. Vervolgens gaat de wandeling gaat door het uiterwaardenlandschap langs de Waal bij Dodewaard brengt ons na de oude hervormde kerk. De Hervormde kerk ligt vlak bij de Waal. Nog voordat er dijken waren, werd de kerk op een hoger gelegen stuk grond gebouwd. In latere jaren werd om de kerk te beschermen, landinwaarts nieuw edijken gemaakt, zgn. inlaagdijken. Dat is dan ook de reden dat kerkjes aan de Waal op een hoger gelegen stuk grond liggen en dicht bij een dijk staan.
Dan wandelen wij  al snel buitendijks en komen in de  Hiense Uiterwaarden. Hier ligt een grindgat. Dáár lag het oorspronkelijke Dodewaard, waard (eiland) van Dodo. De rivier meanderde met meerdere geulen waarvan sommige nog zichtbaar zijn. De strang die langs de dijk vanaf de kerncentrale naar Hien loopt, is een voorbeeld van zo’n oude rivierarm. Langs de Waal hebben we nu langs diverse uiterwaarden gewandeld, maar de Hiense Uiterwaarden zijn groen, veel gras dat gecultiveerd is, maar ook veel vergezichten.

Richtpunt is de voormalige kerncentrale van Dodewaard. Het is de tweede kerncentrale die we passeren op onze reis langs de Rijn (Kalkar was de eerste kerncentrale). De kerncentrale van Dodewaard is op 13,2 meter boven NAP gebouwd om veilig te staan bij hoogwater. De centrale was in bedrijf van 1969 tot 1997. Tegenwoordig ligt niemand meer wakker van deze kerncentrale. Tijdens mijn tienerjare waren er veel protesten tegen kernenergie.  Het kerncentraleterrein veranderde in een onneembare vesting. 

Het pad leidt ons verder naar de kolk van de Geer.  Vanaf de eerste aanleg van dijken langs de Waal en de Rijn hebben Betuwenaren te maken gehad met winterse hoogwaterstanden, dijkdoorbraken en vaak rampzalige overstromingen. Het binnenkolkende water sleep diepe gaten uit. Deze zijn nu nog zichtbaar.  De kolk vormt dan ook een schilderachtig ‘litteken’ van rampspoed uit vroegere eeuwen. . Eén van deze kolken, plaatselijk bekend als ‘de kolk van de Geer’, fungeerde vanaf de vijftiger jaren van de 20ste eeuw
als zwemvijver. Dirk van de Geer was de beheerder van de kolk en menig Dodewaarder heeft dan ook in deze kolk leren zwemmen.

Op de Waalbandijk passeren wij de buitendijks gelegen herberg De Engel, naar men zegt de oudste van Nederland. Met een omloop over de dwarse Nieuwedijk voert het pad vanaf buurtschap Hien langs dijkmagazijn De Noodschuur terug naar Dodewaard. De dwarse Nieuwendijk werd in de jaren 1590-1593 aangelegd. Hij liep van de Waal ter hoogte van herberg de Engel naar de Rijn. Het doel van de dijk was om op momenten van militaire dreiging uit het oosten, de Over-Betuwe onder water te kunnen zetten. Hien is een kleine buurtschap. De Hervormde Kerk is het pronkstuk van dit buurtschap. Het dijkmagazijn De Noodschuur uit 1868 werd tot het midden van de vorige eeuw gebruikt voor de opslag van materialen zoals palen, hamers, zand,spades en kruiwagens. Die werden gebruikt bij hoogwater en eventuele dijkdoorbraken. 

De volgende foto's geven een indruk van de groene uiterwaarden.

Het pad naar de kerncentrale van Dodewaard.

Het rivierenlandschop met in de verte de brug bij Elinkwijk.

kolk van de Geer